In maart 2024 werd bekend dat in dossiers van de Binnenlandse Veiligheidsdienst informatie over voormalige verzetsmensen te vinden was die afkomstig leek te zijn van de Stichting 1940-1945, opgericht ter ondersteuning van mensen die zich verzet hadden tegen de Duitse bezetting, en van hun gezinnen of nabestaanden. Voor de Stichting en voor nabestaanden van verzetsmensen kwam dit bericht als een schok. Om erachter te komen wat de aard en omvang was van het uitwisselen van informatie met binnenlandse veiligheidsdiensten besloot het bestuur van de Stichting 1940-1945 tot instellen van een onafhankelijk wetenschappelijk vooronderzoek. Daartoe is contact gezocht met prof.dr. Ido de Haan, hoogleraar Politieke Geschiedenis van de Universiteit Utrecht. 

Op 1 december 2024 is onder verantwoordelijkheid van het Onderzoeksinstituut voor Geschiedenis en Kunstgeschiedenis van de UU dr. Jaap Cohen gestart met dit onderzoek, om na te gaan of het op basis van beschikbare en toegankelijke bronnen mogelijk is om antwoord te geven op vragen rondom de aard, omvang, oorzaken en gevolgen van het uitwisselen van informatie over cliënten van Stichting 1940-1945 met Nederlandse veiligheidsdiensten. Cohen is historicus met bewezen expertise op het terrein van Nederlandse geschiedenis van de twintigste eeuw, bekendheid met archieven met betrekking tot de Nederlandse geschiedenis, de Tweede Wereldoorlog en de nasleep daarvan. Bovendien heeft hij uitgebreide ervaring heeft met de analyse van complexe en vaak ook persoonlijke geschiedenissen.

Het onderzoek dat circa 10 maanden duurt, wordt begeleid door een wetenschappelijke begeleidingscommissie voorgezeten door prof. dr. Ido de Haan. Andere leden zijn prof. dr. Ismee Tames, senior onderzoeker aan het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies, en bijzonder hoogleraar Geschiedenis en betekenis van verzet tegen onderdrukking en vervolging, een leerstoel die namens Stichting 1940-1945 is ingesteld bij de Universiteit Utrecht; prof. dr. James Kennedy, internationaal erkend expert op het gebied van de Nederlandse geschiedenis; en dr. Eleni Braat, universitair hoofddocent, gespecialiseerd in de geschiedenis van veiligheidsdiensten.